ETKO EKOLOJİK TARIM

"COMMISSION DELEGATED REGULATION (EU) 2025_2651" yönetmeliği 23.12.2025 tarihinde AB tarafından yayımlandı. İlgili yönetmeliğe aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

Bu Yönetmelik değişikliği, organik ürünlerin ithalatında yüksek riskli ülke ve ürünlerin belirlenmesi sistemine önemli yenilikler getirmektedir.

• Daha önce, yüksek riskli ürünlerin listesi yalnızca organik veya dönüşüm aşamasındaki ürünlerin veya üretimlerinin bütünlüğünü etkileyen tespit edilmiş büyük, kritik veya tekrarlayan uygunsuzluk vakalarına dayanarak oluşturulabiliyordu.

Ancak, birçok şüpheli uygunsuzluk vakasının, yeterli bilginin eksikliği nedeniyle araştırma sonrasında tespit edilmiş hale gelmediği, ancak şüphenin devam ettiği belirtilmiştir.

Bu nedenle, yüksek riskli ürünlerin ve menşe üçüncü ülkelerinin, organik veya dönüşüm aşamasındaki ürünlerin veya üretimlerinin bütünlüğünü etkileyen hem tespit edilmiş hem de şüpheli büyük, kritik veya tekrarlayan uygunsuzluk vakaları temelinde yapılan bir seçimden sonra listelenmesi uygun görülmüştür.

Yukarıda açıklanan gerekçeye bağlı olarak;

Yüksek riskli ürünler ve menşe üçüncü ülkeleri, organik veya dönüşüm aşamasındaki ürünlerin veya üretimlerinin bütünlüğünü etkileyen büyük, kritik veya tekrarlayan uygunsuzluk vakaları veya bunların şüphesi temelinde yapılan bir seçimden sonra bir uygulama tüzüğü ile listelenecektir.

Bu listede, üçüncü ülkelerdeki kontrol yetkilileri ve kontrol kuruluşları tarafından kimlik ve fiziksel kontrollere ve numune almaya tabi tutulacak sevkiyat payları da yer alacaktır. Bu paylar %100'den düşük olabilir ve aynı ürün için farklı kontrol yetkilileri ve kontrol kuruluşları için farklılık gösterebilir.

Türkiye, Sıfır Atık vizyonunu iklim diplomasisinin merkezine taşıyarak çevre ve iklim alanında küresel ölçekte etkin bir rol üstlenmeyi hedefliyor. Sıfır Atık Hareketi, atıkların azaltılması, kaynakların verimli kullanılması ve döngüsel ekonominin yaygınlaştırılmasıyla uluslararası alanda öne çıkıyor.

Türkiye, 2026 yılında düzenlenecek COP31 İklim Değişikliği Konferansı’nı sürdürülebilirlik açısından örnek bir organizasyona dönüştümeyi amaçlıyor. Bu kapsamda Sıfır Atık Vakfı tarafından geliştirilen “Sürdürülebilir COP31 Çerçevesi”, etkinliğin karbon ayak izinin azaltılmasını, kaynak kullanımının optimize edilmesini ve çevresel performansın ölçülebilir hale getirilmesini hedefliyor.

Çerçevenin önemli bileşenlerinden biri olan dijital sürdürülebilirlik platformu, atık oluşumunun önlenmesi, geri kazanım oranlarının artırılması, gıda israfının azaltılması ve döngüsel malzeme kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla teknoloji tabanlı çözümler sunuyor. Bu kapsamda akıllı atık izleme sistemleri, dijital atık yönetimi uygulamaları, tek kullanımlık ürünlerin azaltılmasına yönelik sürdürülebilir tedarik protokolleri ve katılımcılara yönelik bireysel karbon ayak izi hesaplama modülleri hayata geçiriliyor.

Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir etkinlik standartlarıyla uyumlu bu yaklaşımın, COP31’i uluslararası ölçekte düzenlenen büyük organizasyonlar için örnek bir sürdürülebilir mega etkinlik modeli haline getirmesi hedefleniyor.

ETKO denetmen ve sertifiker Anıl Sayın, 06–07 Kasım 2025 tarihlerinde düzenlenen IAFLI Kongresinde “Sustainability and Traceability for Leather Industry” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.

Sunumda, sürdürülebilirliğin çevresel, ekonomik ve sosyal boyutları ele alınarak deri sektöründe bu kavramın nasıl uygulandığına dair kapsamlı bilgiler paylaşıldı. Deri üretim süreçlerinde su ve enerji kullanımı, kimyasal yönetimi, atık su arıtımı, iş sağlığı ve güvenliği, hayvan refahı ve etik tedarik gibi temel başlıklar ele alındı.

Ayrıca izlenebilirliğin, hammaddenin kaynağından nihai ürüne kadar süreçlerin şeffaf biçimde takip edilmesi, gerçekleştirilen işlemler ve kontroller açısından taşıdığı öneme vurgu yapıldı.

ETKO’nun sertifikasyon ve izlenebilirlik uygulamalarının da paylaşıldığı sunum, sektör temsilcileri ve akademisyenler tarafından ilgiyle takip edildi. Etkinlik, ETKO’nun sürdürülebilir ve sorumlu üretim yaklaşımının uluslararası düzeyde tanıtılmasına katkı sağladı.

Küresel moda endüstrisinde sürdürülebilirliği hızlandırmayı hedefleyen uluslararası sivil toplum kuruluşu Global Fashion Agenda (GFA), Türkiye’de tekstil atıklarını azaltmaya ve döngüsel uygulamaları yaygınlaştırmaya yönelik “Circular Fashion Partnership: Türkiye” adlı bir program başlatacağını duyurdu. 2026 yılının başında hayata geçecek bu girişimin, Türkiye’de sanayi kaynaklı (post-industrial) tekstil atıklarının toplanması, ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesini hedefleyerek ülkenin döngüsel tekstil altyapısını güçlendirmeyi amaçlıyor.

Rematters’ın ulusal liderliğinde yürütülecek program; Reverse Resources, Closed Loop Fashion ve Circle Economy Foundation iş birliğiyle uygulanacak ve H&M Foundation tarafından finanse edilecek. Program kapsamında Türkiye’deki tekstil fabrikalarında atık yönetim sistemleri kurulacak, dijital araçlarla izlenebilirlik artırılacak ve üreticiler yerel ve uluslararası geri dönüşümcülerle buluşturulacak. Program boyunca Türkiye’deki markalar, üreticiler, geri dönüşüm firmaları ve kamu paydaşları; saha değerlendirmeleri, eğitim programları, eşleştirme etkinlikleri ve politika diyalogları aracılığıyla bir araya getirilecek.

Dünyanın önde gelen hazır giyim üretim merkezlerinden biri olan Türkiye, dikey entegre üretim yapısı, Avrupa Birliği’ne coğrafi yakınlığı ve artan çevresel mevzuat baskıları sayesinde tekstilden tekstile geri dönüşümün ölçeklenmesi açısından stratejik bir konumda bulunuyor; Circular Fashion Partnership: Türkiye ise bu güçlü yönleri temel alarak daha etkin atık ayrıştırma, elyaftan elyafta geri dönüşüm ve yurt içi geri kazanım modellerinin geliştirilmesini hedefliyor.

ETKO, 12 Aralık tarihinde Balıkesir’in Gömeç ilçesinde düzenlenen Tıbbi Aromatik ve Boya Bitkileri Sempozyumuna katılım sağladı. ETKO’yu temsilen Fatih Aksoy ve Hasan Altas’ın yer aldığı ziyaret kapsamında, bölge ve sektörde yürütülen çalışmalar hakkında kapsamlı bilgiler edinildi.

Sempozyum süresince tıbbi aromatik ve boya bitkileri alanında yapılan güncel araştırmalar, üretim ve pazarlama süreçleri ile sektörün mevcut durumu ve geleceğine yönelik değerlendirmeler ele alındı. ETKO temsilcileri, müşterilerinin yanı sıra sektörde faaliyet gösteren firmalar, akademisyenler ve sektör aktivistleriyle bir araya gelerek karşılıklı görüş alışverişinde bulundu.

Gerçekleştirilen görüşmelerin, sektör paydaşları arasındaki iş birliğini güçlendirmesi ve tıbbi aromatik bitkiler alanında yürütülen çalışmalara katkı sunması açısından verimli geçtiği belirtildi. ETKO, sektörün gelişimine katkı sağlayan bu tür organizasyonları yakından takip etmeye ve paydaşlarıyla bilgi ve deneyim paylaşımını sürdürmeye devam edecektir.

Avrupa Birliği, 1990 seviyelerine kıyasla sera gazı emisyonlarını 2040 yılına kadar %90 azaltmayı hedefleyen yasal olarak bağlayıcı bir iklim hedefi üzerinde uzlaştı. Bu hedef, AB’nin 2050’de net sıfır emisyona ulaşma taahhüdünün önemli bir parçası olarak görülüyor. Anlaşmaya göre, Avrupa’daki sanayiler emisyonlarını yaklaşık %85 oranında azaltacak, kalan %5’lik kısım ise gelişmekte olan ülkelerde emisyon azaltım projeleri için satın alınacak karbon kredileri yoluyla karşılanacak.

Hedef, Çin dahil olmak üzere birçok büyük ekonominin mevcut taahhütlerinden daha iddialı olsa da, AB’nin ilk planına ve iklim bilim danışmanlarının önerilerine kıyasla daha zayıf kaldı. Polonya, Slovakya ve Macaristan gibi ülkeler, yüksek enerji maliyetleri, Çin’den gelen daha ucuz ithalat ve ABD tarifeleri nedeniyle sanayilerinin daha derin kesintileri kaldıramayacağını savundu.

Buna karşılık Hollanda, İspanya ve İsveç gibi ülkeler, artan aşırı hava olaylarını ve Avrupa’nın yeşil teknoloji üretiminde Çin ile rekabet etme ihtiyacını gerekçe göstererek daha yüksek bir hedefi destekledi. Muhalefeti yatıştırmak için AB ayrıca yakıtlar için planlanan yeni karbon fiyatlandırmasının yürürlüğe girişini 2028’e ertelemeyi kabul etti ve ileride daha fazla uluslararası karbon kredisi kullanımını değerlendirme seçeneğini açık bıraktı. Anlaşmanın yasalaşması için Avrupa Parlamentosu ve üye ülkeler tarafından resmi olarak onaylanması gerekiyor; bu onay süreci genellikle şekli bir adım olarak görülüyor.